Anna Boland struikelblok

In de parochiekroniek van Wetten uit de jaren 1940 staat een aantekening met de tekst "bijzondere sterfgevallen". Pastoor Friedrich Brill, die de notitie schreef, schreef over het overlijden van Anna Boland:

"Op 20 nov. van dit jaar [1943] overleed Anna Boland in Meseritz, Posen (inrichting voor geesteszieken) 3 dagen na haar transport van Grafenberg naar Meseritz! 44 jaar oud; doodsoorzaak onbekend."

Anna Christine Boland, zoals ze volgens haar geboorteakte heette, werd op 26 september 1899 geboren in Hamminkeln-Dingden en verhuisde het jaar daarop met haar familie over de Rijn naar Wetten. In de loop van haar leven ontwikkelde ze epilepsie. Dit was ook de reden voor haar behandeling in de Provinzial-Heil- und Pflegeanstalt Grafenberg in Düsseldorf, waar ze in juli 1943 werd opgenomen. Anna zou genezen van haar vermeende "geestesziekte" in de Provinzial-Heil- und Pflegeanstalt Grafenberg in Düsseldorf.

De reden waarom ze in november van hetzelfde jaar werd overgebracht naar het sanatorium en verpleeghuis Obrawalde in Meseritz bij Poznan, zo'n 600 kilometer verderop, kon niet meer worden gereconstrueerd bij gebrek aan dossiers. In plaats van de beoogde behandeling en geen genezing, werd ze opzettelijk gedood in een schijnbaar sanatorium ver van huis.

De datum van haar dood op 20 november 1943 is gedocumenteerd door de aantekening van pastoor Brill en het overlijdensregister van het sanatorium en verpleeghuis Obrawalde. De familieleden kregen te horen dat Anna Boland was overleden tijdens het transport naar Meseritz - een vals bericht dat waarschijnlijk bedoeld was om haar moord te verbergen.

Het door Brill genoemde sanatorium en verpleeghuis Obrawalde werd oorspronkelijk in 1904 gebouwd als psychiatrisch ziekenhuis in de Pruisische provincie Poznan, ongeveer twee kilometer van de districtstad Meseritz. Het ziekenhuisterrein bevatte onder andere afdelingen, een gymnasium, een ziekenhuiskerk, een zwembad, werkplaatsen, een slagerij en zelfs een eigen spoorwegverbinding met de Reichsbahn - oorspronkelijk gepland zodat patiënten van daaruit op excursie konden gaan. Vanaf 1942 werd de spoorverbinding gebruikt om patiënten met ambulances uit het Rijnland, Westfalen, Berlijn, Hamburg en Bremen 's avonds laat te ontvangen en ze op het spoor te sorteren tussen "arbeidsgeschikt" en "arbeidsongeschikt". In dit geval stond niet langer "arbeidsgeschikt" zijn gelijk aan een doodvonnis; deze patiënten werden binnen een paar dagen gedood om plaats te maken voor nieuwe patiënten van andere patiëntentransporten.

In de meeste gevallen werden de moorden uitgevoerd in speciaal ingerichte sterfkamers, waar mannelijke patiënten een injectie met morfine kregen en vervolgens wachtten tot hun ademhaling stopte. Vrouwelijke patiënten kregen daarentegen bij voorkeur een glas water waarin van tevoren een dodelijke dosis van de slaappil Veronal was opgelost. Veel van de vermoorde mensen werden vervolgens gecremeerd in het crematorium in Frankfurt an der Oder, ongeveer 100 kilometer verderop, of begraven in twee massagraven op de eigen begraafplaats van de instelling.

De laatste vrij gekozen woonplaats van mevrouw Anna Boland was het huis van haar ouders aan de Blumenheideweg 3 in Wetten. De Struikelsteen daar herinnert ook aan haar lot.

Hulp met toegankelijkheid

  • Algemeen

    We streven ernaar onze websites toegankelijk te maken. Meer informatie hierover vindt u in onze toegankelijkheidsverklaring. U kunt ons suggesties voor verbetering sturen via ons feedbackformulier Toegankelijkheid melden.

  • Lettergrootte

    Gebruik de volgende toetsencombinaties om de lettergrootte aan te passen:

    Groter

    Ctrl
    +

    Kleiner

    Ctrl
  • Toetsenbordnavigatie

    Gebruik TAB en SHIFT + TAB om door volgende/vorige links, formulierelementen en knoppen te navigeren.

    Gebruik ENTER om links te openen en met elementen te werken.